Malezya Halkı
Giriş
İlginç bir geçmişi olan ve yüzlerce yıl önce uluslararası baharat yolunda bulunan Malezya’da mozaik bir kültür oluşmuştur. İnsanlarından mimarisine kadar her şey renkli bir mirası ve parlak bir kültürü yansıtmaktadır. Malezya kültürünü anlamak için öncelikle insanlarını tanımanız gerekir.
Büyüleyici Çeşitliliğe Sahip Bir Ülkeyi Keşfedin
Malaylar, Çinliler, Hintliler ve pek çok başka etnik grup nesillerdir Malezya'da birlikte yaşamaktadır. Tüm bu kültürler birbirini etkilemiş ve gerçek bir Malezya kültürü oluşturmuşlardır.
Malezya’daki en büyük etnik gruplar Malaylar, Çinliler ve Hintlilerdir. Sabah ve Sarawak’da kendi eşsiz kültür ve miraslarına sahip az sayıda yerli etnik grup da bulunmaktadır.
Malaylar
Günümüzde Malaylar Malezya’nın en büyük etnik grubudur ve nüfusun %50’sinden fazlasını oluşturur. Malezya’da Malay terimi İslam'ı ve Malay geleneklerini benimseyen, Malay dilini konuşan ve ataları Malay olan kişiler anlamına gelmektedir. Hinduizm’den ve Theravada Budizm’inden İslam’a dönüşleri, büyük ölçüde Melaka kraliyet meclisinin kararının etkisiyle 1400’lü yıllarda başlamıştır. Malay’lar anlayışlı yapıları ve zengin sanat miraslarıyla tanınırlar.
Çinliler
İkinci en büyük etnik grup olan Malezya Çinlileri nüfusun yaklaşık %25'imi oluşturur. Genellikle 19. yüzyılda göç eden Çinlilerin soyundan gelen Çinli nüfusu titizlikleri ve keskin ticari zekalarıyla tanınır. Çincenin değişik diyalektlerini konuşan üç alt grup, genellikle kuzeydeki Penang adasında yaşayan Hokkien; başkent Kuala Lumpur’da yaşayan Cantonese; ve genelde güneydeki Johor eyaletinde yaşayan ve Mandarin konuşan gruptur.
Hintliler
Üç ana etnik grubun en küçüğü olan Malezya Hintlileri nüfusun yaklaşık 'unu oluşturur. Çoğunluğu ülkeye İngiliz koloni yönetimi zamanında gelmiş olan Tamil dilini konuşan Güney Hindistanlılardır. Hint kast sisteminden kurtulma hayaliyle, daha iyi bir hayat kurmak için Malezya’ya gelmişlerdir. Çoğunluğu Hindu’dur ve beraberlerinde süslü tapınakları, baharatlı yemekleri ve enfes sarilerini içeren renkli kültürlerini de getirmişlerdir.
Yerli Etnik Gruplar
Orang Asli
Orang Asli, Malezya Yarımadasında bulunan tüm yerli gruplar için kullanılan genel bir terimdir. Bunlar kendi aralarında üç kabilesel gruba ayrılmaktadır: Negrito, Senoi ve Proto-Malay. Negrito genellikle kuzeyde, Senoi orta bölümde ve Proto-Malay güneyde yaşamaktadır. Her grup veya alt grup kendi dili ve kültürüne sahiptir. Bazıları balıkçı, bazıları çiftçi, bazıları ise yarı göçebedir.
Sabah
Sabah nüfusunun en büyük yerli etnik grupları Kadazan Dusun, Bajau ve Murut’tur.
Kadazan Dusun
Sabah’ın en büyük etnik grubu olan Kadazan Dusun’lar eyalet nüfusunun %30 kadarını oluşturur. Esasen Kadazan ve Dusun isimli iki kabileden oluşmaktadırlar ve aynı dil ve kültürleri paylaştıkları için beraber toplanmışlardır. Ancak Kadazan’lar çeltik tarlası çiftçiliği yapan düz vadi deltalarından gelirken Dusun’lar Sabah’ın dağlık iç kısımlarından gelmektedir.
Bajau
Sabah’ın ikinci en büyük etnik grubu olan Bajau’lar eyalet nüfusunun kadarını oluşturur. Tarihsel olarak denizlerde göçebe olarak yaşamış ve Deniz Tanrısı Omboh Dilaut’a tapmış olan bu gruba bazen Deniz Çingeneleri denmektedir. Denizlerde gezdikleri günleri geçmişte bırakanlar çiftçilik ve hayvancılık yapmaya başlamıştır. Bu kara Bajau’larına, Kota Belud’da her sene düzenlenen Tamu Besar festivalinde sergiledikleri etkileyici ata binme becerileri sebebiyle 'Doğunun Kovboyları' denmektedir.
Murut
Sabah’ın üçüncü en büyük etnik grubu olan Murut’lar eyalet nüfusunun %3 kadarını oluşturur. Geleneksel olarak Borneo’nun kuey iç kısımlarında yaşamış olan bu grup, Sabah’ta kafa avcılığını son olarak bırakmış olan etnik gruptur. Günümüzde tepelerde çeltik ve tapioka yetiştirmekte, diyetlerini tüftüf avcılığı ve balıkçılıkla desteklemektedirler. Sabah’taki çok yerli kabile gibi geleneksel giysileri özel boncuk işleriyle süslüdür.
Sarawak
Genel olarak Dayak'lar olarak bilinen İban, Bidayuh ve Orang Ulu toplulukları, Sarawak eyaleti nüfusunun büyük çoğunluğunu oluşturan temel etnik gruplardır. Akıntıya karşı durma veya ülkenin iç kısmı anlamına gelen Dayak, irili ufaklı 200'den fazla topluluktan oluşan ve İslam inanışına sahip kıyı halkları için kullanılan genel bir terimdir. Dayaklar, genellikle 20 - 100 ailenin müşterek kullandığı büyük, geleneksel evlerde yaşarlar.
İban
Sarawak etnik gruplarının en büyüğü olan İbanlar, eyalet nüfusunun %30'unu teşkil eder. Tekneleriyle sergiledikleri üstün beceriler nedeniyle birçokları tarafından yanlış biçimde Deniz Dayakları olarak tanınsalar da, aslında İbanlar Kalimantan'ın iç kesimlerinde yaşayan bir nehir kabilesidir. Geçmişlerine baktığımızda İbanlar'ın kafatası avcılığı ve korsanlıklarıyla ünlü korkulan savaşçılar olduklarını görürüz. Geleneksel olarak, lider savaşçı kuş - tanrı olan Singalang Burung'un önderliğindeki üç savaş tanrısına inanırlar. Şu anda halkın büyük bölümü Hıristiyanlığı seçmiş olsa da, birçok örf ve anane halen geçerliliğini sürdürmektedir.
Bidayuh
Barışçı, uyumlu ve nazik insanlardan oluşan Sarawak Bidayuh halkı konukseverlikleri ve tuak ya da pirinç şarabıyla tanınırlar. Sarawak'ın dağlık bölgelerinde yerleşen Bidayuhlar'ın büyük çoğunluğu çiftçiler ve avcılardan oluşur. Bidayuhlar geçmiş savaşçılık dönemlerinde, değer verdikleri kafataslarını 'baruk' adı verilen yerden yaklaşık 1,5 metre yükseklikte bir barakada saklarlardı. Geçmişten bu yana insan ve evrenin bir ruh taşıdığına inanan Bidayuhlar, şu anda büyük ölçüde Hıristiyanlık dinine mensupturlar.
Orang Ulu
Orang Ulu halkı Sarawak'ın nehir kabileleri olarak da bilinir. Sarawak nüfusunun yaklaşık %5,5'ini oluşturan bu halk, 100.000'in üzerinde farklı Orang Ulu kabilesinden meydana gelir. Borneo'nun en sanatçı ruhlu halkı olduğuna inanılan Orang Ulular, kabile evlerini duvar resimleri ve olağanüstü ahşap oymalarla süslerler; ev aletlerini gösterişli boncuklarla donatırlar ve kabilenin önde gelen kadınlarının vücutları ustaca işlenmiş dövmelerle kaplıdır.
