Malezya Mimari
Geleneksel Mimari
Malay
Geleneksel Malay mimarisi, ayaklar üzerine inşa edilen yapılar gibi tropik koşullara uygun sofistike mimari işlemlerden yararlanır. Bu tür yapılar altından havanın akması suretiyle evi soğuturken arada sırada gerçekleşen sellere karşı da koruma sağlamış olur. Yüksek eğimli çatılar ve büyük pencereler yalnızca çapraz havalandırma sağlamakla kalmaz, üzerilerinde karmaşık organik tasarımlar da barındırırlar.
Negeri Sembilan’daki geleneksel evler sert ağaçlardan yapılmıştır ve hiç çivi içermezler. Kamalarla bir arada tutulan kirişler kullanılarak yapılmışlardır. Bu tür mimarinin güzel bir örneği Negeri Sembilan’daki Seri Menanti’de bulunan, 1905 yılında inşa edilmiş Eski Saray'da görülebilir.
Günümüzde çoğu Malay binası ya da İslami bina, İslam Sanatları Müzesinde,yeni idari merkez olan Putrajaya’daki bazı binalarda ve ülkenin değişik yerlerinde pek çok camide görülebilen Fas tasarım öğelerinden yararlanmaktadır.
Çin
Malezya’da Çin mimarisi iki genel türdedir: geleneksel ve Baba-Nyonya. Geleneksel mimarinin örnekleri ülkenin değişik yerlerinde bulunan 1646 yapım tarihli Cheng Hoon Teng gibi Çin tapınaklarıdır.
Özellikle Melaka ve Penang’daki pek çok eski ev Baba-Nyonya mirasındandır; kapalı avluları ve güzel, renkli çinileri vardır.
Melaka’daki Terengkera camisi Çin ve Batı unsurlarının bir araya geldiği nadir örneklerden bir tanesidir. Pagoda benzeri görünümü Çin'den etkilenen çatı biçiminin güzel bir örneğidir; parmaklık ve tırabzanlarında ise Batı detayları görülmektedir.
Hint
Malezya Hintlilerinin büyük çoğunluğu Güney Hindistan'dan geldiğinden yerel Hindu tapınakları o bölgenin renkli mimarisine sahiptir.
On dokuzuncu yüzyılın sonlarında inşa edilen Kuala Lumpur’daki Sri Mahamariaman Tapınağı ülkedeki en süslü ve detaylı Hindu tapınaklarından biridir. Tapınağın detaylı süsleme planı karmaşık oymalar, altın süslemeler, elle çizilmiş motifler ve İtalya ile İspanya’dan enfes mozaikler içermektedir.
Küçük bir azınlık olsalar da Sikh’lerin de ülkenin pek çok yerinde daha ağırbaşlı bir tasarıma sahip tapınakları bulunmaktadır.
Sabah ve Sarawak’taki Yerliler
Sabah ve Sarawak’taki yerlilerin iki eşsiz mimari özelliği uzun evler ve su köyleridir.
Nehirlerin iç kısımlarında yaşayan kabileler için uzun evler geleneksel toplu yaşanan evlerdir. Genellikle baltayla kesilen keresteden yapılan, sarmaşık lifiyle bağlanan ve palmiye yapraklarından çatısı oluşturulan bu uzun ve ayaklı yapılar 20 ila 200 aileyi barındırabilir.
Ayaklar üzerine inşa edilen su köyleri genellikle nehir kenarları ve deniz kıyılarında görülmektedir. Evler kalaslarla birbirine bağlanır ve yanlarına tekneler yanaştırılır. Köy çevresinde ulaşım genellikle nehir kayıkları ya da kanolarla yapılır.
Sömürge Dönemi Tarzlari
Değişik sömürgeci güçlerin mimari tarzları 1511 ve 1957 yılları arasında pek çok binada kullanılmıştır.
Portekiz
Malezya’da Portekiz mimarisinin en önemli örneği 1511’de Alfonso d'Albuquerque tarafından inşa edilmiş olan Melaka’daki A'Famosa kalesidir. Hollandalılar tarafından neredeyse yok edilen yapının Melaka şehrine, eski limana ve Melaka Boğazına bakan tepede yalnızca küçük bir parçası kalmıştır.
Hollanda
Melaka Şehrinde bulunan ağır ahşap kapılara, kalın kırmızı duvarlara ve dövme demir menteşelere sahip Stadthuys, Melaka’da Hollanda döneminin en öne çıkan kalıntısıdır. Hollanda duvar ve ahşap işçiliği becerilerinin güzel bir örneğidir. 1641 ve 1660 arasında inşa edilmiş binanın Doğu’daki en eski bina olduğuna inanılmaktadır.
İngiltere
İngilizler tarafından inşa edilen en önemli yapılardan biri Kuala Lumpur’daki Merdeka Meydanına tepeden bakan Sultan Abdul Samad Binasıdır. 1897’de tamamlanan bu Mağribi güzelliği İngiliz yönetimi sırasında Sömürge Sekreterliği olarak kullanılmıştır.
Merdeka öncesi ve bağımsızlık öncesi dükkanlar hala eski günlerin karakteristik cazibesini taşımaktadır. İngiliz ustalığının göstergelerinden bir tanesi de yayaları sıcaktan ve yağmurdan koruması için tasarlanmış olan 'beş ayak yolu' veya kapalı kaldırımdır.
